Nieuws - Hervormde kerk Donkerbroek mogelijk 300 jaar ouder

Onder de vloer veel vondstenBij restauratiewerkzaamheden zijn vorige week in de Hervormde kerk van Donkerbroek enkele verrassende ontdekkingen gedaan. Onder de vloer zijn stukken fundering gevonden die de grens tussen kerk en koorruimte aangeven van voor de reformatie. Voor de huidige preekstoel zijn twee funderingsstukken aangetroffen, die waarschijnlijk de fundering van het altaar zijn geweest. De fundering bestaat uit met schelpkalk opgemetselde kloostermoppen van diverse maatvoering. Voor de buitendeur ligt nog een altaarsteen als stoep.

Verder is naast de fundering nog een vloer van kleine plavuizen aangetroffen. Deze liggen in diagonaal verband, zijn 12 x 12 cm en worden onderbroken door een rechte strook. Aan de andere zijde van deze rechte strook bevinden zich diagonaal plavuizen van 10 x 10 cm. De plavuizen zijn ongeveer 28 mm dik en in een harde leemlaag gelegd.

Ook graven in de kerk

De plavuizen die zijn gevondenIn de grond zijn er d.m.v. onderzoek met een metaaldetector diverse koperen munten gevonden. Ook blikken oorlogsmunten en een zilveren muntje kwamen tevoorschijn. Verder diverse knopen van tin, dierlijke botten, een loden musketkogel met een diameter van 18,5 mm, diverse gesmede nagels, een hamerkop en een grafkistenhengsel. Dit geeft aan dat er eertijds ook in de kerk is begraven. De term “rijke stinkerd” komt hier ook vandaan, want alleen mensen met veel geld werden in de kerk begraven. Dat dit niet zonder enige stank ging is wel voor te stellen. Verder is er nog onderzoek gedaan naar de ouderdom van de kapconstructie. Deze lijkt even oud als de aangetroffen fundering. Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen hoe oud kapconstructie, fundering en vondsten zijn. Met name hout en munten kunnen over het algemeen goed gedateerd worden. Het lijkt erop dat we ten aanzien van de ouderdom van de kerk in plaats van 1714 nu eerder moeten denken aan de 15e of misschien wel de 14e eeuw. Echter met nadruk moet gesteld worden dat onderzoek hier meer duidelijkheid moet geven.

Het raadsel van Donkerbroek

Oude balken gevonden in de koorruimteIn de koorruimte van de kerk zijn voor de huidige preekstoel houten eiken balken in de vloer aangetroffen. Deze balken zijn eerder gebruikt in een constructie. Dit is te zien aan de gaten en pennen, die nog aanwezig zijn. Geen van de deskundigen, die onderzoek hebben gedaan, kan verklaren waarom deze balken aangebracht zijn. De balken liggen in een bepaald patroon op de plaats waar het koorhek zich bevond. We zijn benieuwd of dit raadsel opgelost zal worden.

Het lijkt er dus op dat de veronderstelling dat er ooit aan de Balkweg ook een kerk heeft gestaan nu wel is ontkracht. Wel heeft daar ooit een kerkhof gelegen, want in de jaren vijftig zijn daar verschillende menselijke botten opgegraven. Mogelijk dat de Hervormde kerk van Donkerbroek dus al stamt uit de 15e eeuw, of misschien zelfs de 14e eeuw. In ieder geval zou dit beter aansluiten bij de datum waarop Donkerbroek in tot nu toe bekende oude documenten in de geschiedenis opduikt: 13 juli 1408. Mocht het vervolgonderzoek inderdaad uitwijzen dat de kerk veel ouder is dan tot nu toe aangenomen, dan zal de geschiedenis van Donkerbroek voor een deel moeten worden herschreven.

Geplaatst op: 25 Oktober 2007

terug